Waterschap Hunze & Aa's thesaurus
VOORKEURSTERM
bruinkool
DEFINITIE
- Veen dat onder druk in de loop der tijd gevormd is.
HEEFT BOVENLIGGEND BEGRIP
ALTERNATIEVE TERM
- ligniet
TOELICHTING
-
Bruinkool of ligniet is een fossiele brandstof die bestaat uit plantenresten die in diepe aardlagen tot koolstof en andere scheikundige verbindingen worden omgezet.
Bruinkool, en vooral de geologisch minst oude bruinkoolsoort spriet, wordt soms ook ligniet genoemd. Ligniet is echter een geologische term en duidt op geologisch afzettingsmateriaal dat ook in niet-exploiteerbare hoeveelheden (en vervuild door andere materialen) voorkomt. Bruinkool echter is een spreektaalterm die altijd een delfstof aanduidt: bruinkool is een vorm van ligniet die zuiver genoeg is om exploitatie economisch te verantwoorden. Bruinkool bestaat uit afzettingen van plantenresten die in het geologisch verleden langdurig aan hoge druk en warmte zijn blootgesteld. De transformatie door toenemende blootstelling aan druk en temperatuur van veen veroorzaakt eerst bruinkool, dan steenkool, daarna antraciet en ten slotte grafiet. Bij verdere compressie van grafiet zou diamant kunnen ontstaan. Droge bruinkool bevat tot 75% koolstof. Ter vergelijking: droge turf bevat tot 60% koolstof en antraciet tot 95% koolstof. Bruinkool heeft een hoog zwavelgehalte. Verbranding van bruinkool in verouderde elektriciteitscentrales (met name in Oost-Europa) draagt daarom bij aan zure regen. In moderne bruinkoolcentrales wordt de zwaveluitstoot grotendeels afgefilterd. Er zijn twee soorten bruinkool: * Zachte bruinkool of (geologisch) xyloide ligniet, waartoe (soms) onversteend fossiel hout (xyliet of ingekoolde stukken hout) en de brandstof spriet worden gerekend. * Compact ligniet (perfect ligniet); de geologisch oudste bruinkool.
BEHOORT TOT GROEP
URI
https://begrippen.hunzeenaas.nl/id/begrip/Id-3ccff94d-5866-8392-5b13-2dd553267877
IS EXACT OVEREENKOMSTIG
Aquo-lex